Genel Müdürlüğümüzce çalışmaları sürdürülen toplam kıyı uzunlukları yaklaşık 1900 km olan Aydın - Muğla İlleri için hazırlanan Aydın-Muğla İlleri Bütünleşik Kıyı Alanları Planı Bilgilendirme Toplantısı Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü Genel Müdürü Sn. Yavuz Erdal KAYAPINAR’ın katılımlarıyla 10-11 Ekim 2017 tarihlerinde Aydın ve Muğla il merkezlerinde gerçekleştirildi.
Her iki ilde düzenlenen toplantılara Başbakanlık, Kalkınma Ajansı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Büyükşehir Belediyeleri, Kıyı İlçe Belediyeleri ile Bakanlığımız Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü ve İl Müdürlüklerimizin temsilcileri başta olmak üzere; sivil toplum kuruluşları, dernekler, üniversiteler ve özel sektörden toplamda yaklaşık 300 kişi katılım sağladı.
Ortak Akılla Yapılan Bir Çalışma
Bilgilendirme toplantılarının ilk ayağı olan Aydın’da açılış konuşmalarını Aydın Valisi Sayın Yavuz Selim KÖŞGER yaptı. Kıyılardan da, ülkeden de vatandaşların en iyi düzeyde yararlanması gerektiğini, ülke olarak zaman zaman planlama işlerinde geç kalındığını ve sorunların bilincinde olduklarını belirten KÖŞGER Büyükşehir yasası ile iyi bir planlamanın sonucunda ortak akılla yapılmasın önemine değinerek “Bodrum yarımadasında 11 belediye vardı ve bunların hepsi ayrı ayrı kendi imar planını yapıyordu. Yükseklikleri farklı, renkleri, kat sayıları farklı sonuçlar ortaya çıkıyordu. Üç katlı, beş katlı, sarıya,yeşile, maviye boyanmış estetik yoksunu yapılar ortaya çıkıyor. Umarım Aydın’ın potansiyelini daha aydın olarak ortaya çıkarırlar. Kıyılar bizim, ülke bizim. Bu kıyılardan da, ülkeden de vatandaşlarımızın en iyi düzeyde yararlanması lazım. Yoksa zengin kaynakların fakir bekçileri olarak hayatımızı idame ettirmek zorunda kalırız. Potansiyeli en iyi şekilde kullanmalıyız. Bunu yaparken ekosistemdeki hiçbir canlıya zarar vermeden yapmalıyız. Maksimum fayda ve minimum zararla hareket etmeliyiz. Bakanlığımızın yaptığı çalışma bu açıdan çok önemli. Ortak akılla yapılan bir çalışma hem kalıcı hem de kıyıları verimli kullanma açısından daha iyi olacaktır” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Ardından Mekânsal Planlama Genel Müdürü Sn. Yavuz Erdal KAYAPINAR ve Müellif Firma yetkililerince Planlama süreci ve yöntemi hakkında bilgi sunuldu.
Toplantının ikinci ayağı olan Muğla toplantısında ise açılış konuşmalarını Muğla Vali Yardımcısı Sayın Mehmet Fikret ÇAVUŞ yaptı. Sayın ÇAVUŞ ülkenin en uzun kıyı şeridine sahip olan Muğla için bu planın çok önemli olduğunu belirterek “Bizlere emanet bırakılan kıyılarımızı iyice planlayıp oradaki eko sisteme zarar vermeden, eko sistemin canlılığını, tür çeşitliliğini, sayısını arttırarak emaneti bizden sonraki kuşaklara aktarmak görevimizdir” dedi.
Mekânsal Planlama Genel Müdürü Sn. Yavuz Erdal KAYAPINAR’ın başkanlığını yaptığı toplantılarda, 3 etaplı olarak hazırlanmakta olan Aydın-Muğla İlleri Bütünleşik Kıyı Alanları Planı’nın tamamlanmış olan ilk etabı hakkında bilgilendirme sunumu yapılarak projenin 2.etabı çalışmaları sonucunda elde edilen taslak model önerileri sunuldu.
Etkin Karar Alma Süreci Geliştirilecek
Toplantıların ilk oturumunda Mekânsal Planlama Genel Müdürü Sn. Yavuz Erdal KAYAPINAR tarafından, Bütünleşik Kıyı Alanları Planının tanımı, mevzuattaki yeri, işlevi ve uygulanması, Türkiye’de 2007 yılından günümüze kadar Bütünleşik Kıyı Alanları Planları ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında katılımcılara bilgi verildi. Sunum kapsamında Bütünleşik Kıyı Planlarının faydaları gözler önüne serildi. Bunlar etkin karar alma süreci, koruma kullanma dengesinin sağlanması, kıyıların izleme ve denetlenmesi, sektörel karar ve stratejilere uygunluk ve stratejik kararlar alabilmek olarak sıralandı. Kıyılarda yaşanan yasal, ekonomik, koruma ve gelişmeye ilişkin tespitler ortaya konularak planın gereklilikleri dile getirildi. Kıyı izleme ve denetlenmesinin önemini vurgulayan Yavuz Erdal KAYAPINAR plana ilişkin verilerin de kamusal kullanıma açılacağını söyledi. Diğer yandan 2019’da Türkiye Kıyılarının tamamının planlama çalışmalarının tamamlanacağını belirten ve Muğla ve Aydın’ın kıyı açısından önemli olduğunu söyleyen KAYAPINAR sözlerine şu şekilde devam etti: “Buradaki kıyılarımızın doğal kaynak potansiyeli bakımından çok önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Dolayısıyla kıyılarımızın bir takım cazibeleri var. Bu anlamda geçmişten beri kıyılarımız her zaman insanların yerleştiği, medeniyetlerin geliştiği çekim alanları olmuştur. Bu alanların kontrollü bir şekilde kullanılması ve korunmasına ihtiyaç vardır. Kıyı alanlarımız konut, tarım, sanayi, su ürünleri üretimi, liman, iskele, tershane bu fonksiyonlar açısından sürekli yapılaşma baskısı altında kalmıştır. Dolayısıyla kıyı alanları her zaman bozulma, tüketilme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Bunun önünü alabilmek, bozulmayı en aza indirmek için bir planlamaya ihtiyaç olduğu görülmektedir. Bu planların da yerinde katılım ve önerilerin alınmasıyla yapılması gerekmektedir. Bütünleşik kıyı alanları planları, koruma ve kullanma arasındaki dengenin sağlanması için bir takım hedefler ortaya koyacaktır.”
Bilimsel Veri Tabanlı Matris Yöntemi
Bakanlıkça yapılan son dönem çalışmalarında Bütünleşik Kıyı Planlarının veri odaklı olarak hazırlandıkları vurgulandı. Bu çerçevede 25 farklı türdeki veri sahadan ve bilimsel çalışmalardan toplanarak bir matris oluşturulduğu, söz konusu matris çalışması 4 temel ayaktan oluştuğu ve bunların kara tarafına ilişkin veriler, deniz tarafına ilişkin veriler, çevresel etki, ekolojik biyolojik çeşitlilik olduğu vurgulandı.
Elde edilen katmanlar ile kıyılarımızın sürdürülebilir ve ekolojik yaklaşımla koruma kullanma dengesi içerisinde ele alınmasının sağlanacağı belirtildi.
6 Adet Uzman Değerlendirme Raporu
İlk oturumların devamında yüklenici firma tarafından yapılan sunum kapsamında, Aydın-Muğla İlleri Bütünleşik Kıyı Alanları Planı’nın birinci etap çalışmaları kapsamında 120’ye yakın kurum ve kuruluşlardan alınan görüş, bilgi ve belge uyarınca hazırlanan Araştırma Raporu çıktıları, farklı meslek disiplinlerinden 12 uzman ve ekibinin arazide yaptığı bilimsel çalışmalar sonucu; kıyının ve denizin kullanımı için olası plan kararlarına altlık teşkil edecek kara ve denizel alan kesimini niteleyen planlama alanı ve geri sahası ile denizel alanlar için hazırlanan 6 ayrı uzmanlık raporunun (kıyı yapıları; deniz ulaşımı ve lojistiği, turizm, balıkçılık ve su ürünleri, batimetrik ve oşinografik ölçümler, deniz ekosistemi) çıktıları katılımcılar ile paylaşıldı.
Katılımcı Planlama Anlayışı
Toplantıların son oturumunda Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü Genel Müdürü Yavuz. Erdal KAYAPINAR başkanlığında katılımcılardan gelen yazılı-sözlü görüş ve öneriler alınarak sorular cevaplandırıldı. Genel olarak akademisyen kökenli katılımcılar tarafından sorulan Bütünleşik Kıyı Alanları Planlarının yöntemine ilişkin sorular, yerel idareler ve kamu kurumlarının temsilcilerinden gelen planın işleyişi ve uygulanabilirliğine yönelik sorular ile sivil toplum kuruluşları tarafından aktarılan planın korumacı yönüne ilişkin sorular yanıtlandı.
Basında yer alan haber linkleri:
http://www.milliyet.com.tr/mugla-da-butunlesik-kiyi-alanlari-plani-mugla-yerelhaber-2333052/
http://www.aydin.gov.tr/aydin-mugla-illeri-butunlesik-kiyi-planlamalari-gozden-gecirildi
https://www.haberler.com/mugla-da-butunlesik-kiyi-alanlari-plani-calismasi-10123404-haberi/