TÜRKİYE 2023 YILINA MEKANSAL STRATEJİ PLANLARI İLE HAZIRLANIYOR
30 Eylül 2013
644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile ulusal, havza ve bölgesel nitelikteki üst ölçekli mekânsal strateji planlarını ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak hazırlamak, hazırlatmak, onaylamak ve uygulamanın bu stratejilere göre yürütülmesini sağlamak görevi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verilmiştir.
Yüz yılı aşkın süredir ülkemizde hârik planları ve yol istikamet planları ile başlayan, imar planları ile süregelen ve son dönemde çevre düzeni planlarıyla gelişen mekânsal planlama deneyimine yeni bir soluk getirecek olan mekânsal strateji planlarına ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik olarak sürdürülen ve geçtiğimiz dönemde tamamlanan proje ile stratejik planlama yaklaşımıyla ele alınacak olan üst düzey mekânsal planların hazırlanması, uygulanması ve izlenmesi süreçleri ortaya konulmuş ve mevzuat çalışmalarına katkı sağlanmıştır.
Bu kapsamda 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinde yapılan değişiklik ile mekânsal strateji planları, imar planları ve çevre düzeni planlarının üstünde, bu planları yönlendiren üst ölçekli bir mekânsal stratejik plan olarak plan kademesindeki yerini almıştır.
Ayrıca, Bakanlıkça yürütülen Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin revizyonu çalışması kapsamında mekânsal strateji planlarına ilişkin esaslar; planlama alanı, ilke ve esaslar, planın unsurları, uygulama ve izleme, veri yapısı ve analizler başlıkları altında tanımlanmıştır.
2013 yılı içerisinde yatırım projesi olarak kabul edilerek yatırım programına alınan “Ülke ve belirlenecek pilot bölgede mekânsal strateji planlarına ilişkin veri toplama, araştırma ve analizlerin yapılması işi projesi” kapsamında çalışmalara başlanılmıştır. Kamu kurumları ve üniversitelerle işbirliği halinde sürdürülmesi planlanan proje ile ülkenin sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde, ekonomik, sosyal ve mekânsal gelişiminin sağlanması temel ilke olmak üzere ülke, bölge ve kent ölçeğinde planlama kademeleri arasında dikey, sektörler arasında da yatay ilişkiyi güçlendiren bir planlama sistemi oluşturulması ve uygulama araçlarının geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Mekânsal strateji planları ile yatırımların yer seçiminde bütüncül ve hızlı bir işleyişin getirilmesi sağlanacaktır. Ayrıca, tüm sektörlerin öncelikleri, hükümet programı, kalkınma planı ve ulusal politika belgeleri ile birlikte değerlendirilecek ve mekânsal öngörüler, afet tehlike ve riskli alanlar da dikkate alınarak, bütüncül olarak ön hazırlık sürecinde ele alınacaktır. Son olarak, mekânsal planlama pratiğine stratejik planlama yaklaşımı getirilerek hazırlık, uygulama ve izleme süreçleri geliştirilecektir.
