Dünyadaki en büyük havalimanı olacak İstanbul 3. Havalimanının yaklaşık 7.757 hektarlık alana ait İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik ve Jeofizik Etütleri işi kapsamında arazi çalışmaları Bakanlığımız Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü denetiminde yapılmış ve çalışmalar tamamlanarak raporları onaylanmıştır.
3. Havalimanı, İstanbul ili sınırları içerisinde ve güneyinde İhsaniye köyü, batısında Tayakadın, kuzeyinde Karadeniz ve Yeniköy, doğusunda Akpınar yerleşkeleri arasında yer almaktadır.
İmar planına esas jeolojik-jeoteknik ve jeofizik etütler kapsamında, inceleme alanındaki sondaj çalışmaları, jeofizik ölçümler, laboratuvar verileri ile yorum ve hesaplamalar sonucunda zeminin mühendislik parametreleri ve olası afet tehlikeleri ortaya konularak yerleşime uygunluğu değerlendirilmiş ve raporu onaylanmıştır. Bu raporda ortaya konan jeolojik tehlikeler ve önlemlere ilişkin öneriler bundan sonra yapılacak tasarım ve önlem projelerine de yön verecektir.
Çalışmalar, arazi, laboratuvar ve büro olmak üzere 3 aşamada gerçekleştirilmiştir.
(1) Arazi çalışmaları: Jeolojik haritalama, sondaj çalışmaları ve jeofizik çalışmaları kapsamaktadır. İnceleme alanının detay 1/5000 ölçekli jeolojik haritası hazırlanmıştır. Derinlikleri 10.00-80.00 m arasında değişen 74 lokasyonda toplam 2.750 m sondaj çalışması yapılmıştır. Jeofizik çalışmalar kapsamında ise mikrotremör (150 adet), çok elektrotlu özdirenç ölçümü (280 adet), sismik yansıma (14 km), masw (120 serim), doğal uçlaşma ölçümleri (10 km) alınmıştır.
(2) Laboratuvar çalışmaları: Arazi çalışmaları sonucunda alınan numuneler üzerinde laboratuvar deneyleri yapılarak zeminin fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenmiş elde edilen laboratuvar verileri ile mühendislik parametreleri ortaya konulmuştur.
(3) Büro çalışmaları: Bu çalışmalar sonucunda jeoloji haritaları, eğim haritaları, jeolojik enine kesitler ve yerleşime uygunluk haritaları oluşturularak rapor hazırlanmıştır.
Çalışmalar sonucunda araziye ilişkin bulgular…
Arazide yapılan sondajlara göre 6-58 m arasında yer altı suyuna rastlanılmıştır. İnceleme alanında maden işletmeciliği sonrasında oluşan çukurluklara yer altı ve sızıntı sularıyla yüzey sularının birikmesi ve deniz suyu girişimiyle oluşan değişik büyüklükte 66 adet göl oluşmuştur. İnceleme alanının yaklaşık 570 hektarını (5 700 000 m2) oluşturan bu göllerin büyüklükleri 4719-1183000 m² arasında değişmektedir. Bu göllerin derinlikleri yer yer 6 m’yi bulmaktadır.
Jeolojik-jeoteknik ve Jeofizik değerlendirme sonucunda inceleme alanı yerleşime uygunluk açısından 3 kategoride değerlendirilmiştir:
Önlemli Alan 2.1 (ÖA - 2.1): Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite Sorunlu Alanlar
Eğim ve litolojiye bağlı olarak gelişen ve yapılacak kazılarda oluşacak şevlerdeki stabilite sorunlarının mühendislik önlemleriyle sağlanabileceği alanlardır.
Önlemli Alan 5 (ÖA - 5):Mühendislik Problemleri Açısından Önlem Alınabilecek Alanlar
Bu alanlarda deniz suyu girişimi, yüksek yeraltı suyu seviyesi, oturma, şişme ve taşıma gücü problemleri belirlenmiştir. Bu mühendislik sorunlarına karşı zemin iyileştirme, drenaj vb. yöntemler ile önlem alınabileceği öngörülmüştür.
Önlemli Alan 5.2 (ÖA – 5.2) : Dolgu Alanlar
Yapılan arazi gözlemleri, sondajlar ve jeofizik ölçümleri sonucunda inceleme alanının büyük bir kısmında kalınlığı yer yer 55-60 m’yi bulan ve maden ocağı hafriyatından oluşan kontrolsüz heterojen özelliğe sahip kontrolsüz dolgular tespit edilmiş ve 3 boyutlu görüntüler ile ortaya konulmuştur. Bu alanlarda gerekli zeminiyileştirme yöntemleri uygulanarak ani oturma, göçme, taşıma gücü vb. mühendislik sorunlarının ortadan kaldırılması gerekmektedir.
